Anayasa Mahkemesi, özel şirket çalışanı başvurucunun şirket bilgisayarında kullandığı Whatsapp mesajlarının gerekçe gösterilerek iş akdinin feshedilmesi üzerine yapmış olduğu başvuruya ait güncel kararında işverene ait araçlar üzerinden yapılan iletişimin denetlenmesi ve elde edilen verilen iş akdinin feshinde kullanılmasının kriterlerini belirtmiştir.

Karara konu olayda başvurucunun şirket bilgisayarındaki Whatsapp uygulaması üzerinden şirket ve yöneticilerine karşı hakarette bulunduğu açık bırakılan şirket bilgisayarının incelenmesi ile tespit edilmiş, bunun üzerine de başvurucunun iş akdi işvereni tarafından feshedilmiş, başvurucunun açmış olduğu işe iade davası reddedilmiş ve karar kesinleşmiştir. Akabinde hak ihlali olduğu gerekçesi ile başvurucu tarafından Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapılmıştır.

Anayasa Mahkemesi başvuruyu özel hayata saygı ile haberleşme hürriyeti yönünden incelemiş ve iletişim araçlarının işveren tarafından denetlenmesinde dikkate alınması gereken kriterleri tespit etmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin kararında belirttiği kriterler şu şekildedir;

1.İşverenin çalışanın kullanımına sunduğu iletişim araçlarının ve içeriklerinin incelenmesinin haklı olduğunu gösterir meşru gerekçeleri olup olmadığı denetlenmelidir.

2.Demokratik bir toplumda iletişimin denetlenmesi ve kişisel verilerin işlenmesi süreci şeffaf bir şekilde gerçekleştirilmelidir ve süreçle ilgili olarak çalışanlar işveren tarafından önceden bilgilendirilmelidir.

3.Çalışanın temel hak ve hürriyetlerine işveren tarafından yapılan müdahale, ulaşılmak istenen amaç ile ilgili ve bu amacı gerçekleştirmeye elverişli olmalıdır. Ayrıca inceleme faaliyetiyle elde edilen verilerin işveren tarafından hedeflenen amaç doğrultusunda kullanılması gerekmektedir.

4.İşveren tarafından yapılan müdahalenin gerekli kabul edilmesi için aynı amaca daha hafif bir müdahale ile ulaşılması mümkün olmamalıdır ve müdahale ulaşılmak istenen amaç bakımından zorunlu olmalıdır.

5. Müdahalenin orantılı kabul edilebilmesi için ise iletişimin denetlenmesi ile işlenecek veya herhangi bir şekilde yararlanılacak veriler ulaşılmak istenen amaçla sınırlı olmalıdır, bu amacı aşacak şekilde sınırlama ya da müdahaleye izin verilmemelidir.

6. Ayrıca iletişimin incelenmesinin muhatabı olan çalışan üzerindeki etkisi ve çalışan bakımından sonuçları göz önünde tutularak tarafların çatışan menfaat ve haklarının adil bir biçimde dengelenip dengelenmediğine bakılması gerekmektedir. Taraflardan birine şahsi olarak aşırı bir külfet yüklendiğinin tespiti hâlinde devletin pozitif yükümlülüklerini yerine getirmediği sonucuna varılabilecektir.

Yukarıdaki kriterlere uygun bir denetimin yapılmadığı hallerde hak ve özgürlüklere hukuka aykırı müdahalede bulunulduğu kabul edilmektedir.

Anayasa Mahkemesi’nin güncel kararında da işçiye işverenin işyeri bilgisayarını inceleme yetkisi ve kapsamı ile ilgili bir bildirim yapmadığı, kişisel kullanıma ilişkin olduğu herkesçe bilinen Whatsapp uygulamasının denetlenmesinin başvurucunun özel hayatının ve haberleşmenin gizliliğine aykırı olduğu, işverenin işyeri bilgisayarındaki verileri hukuka aykırı bir yöntemle elde ettiği ve müdahalenin meşru kabul edilebilecek nedenlerini ortaya koyamadığı, tanıklar var iken mesaj içeriklerinin incelenmesinin işveren tarafından neden zorunlu ve gerekli görüldüğünün ispat edilemediği kabul edilmiş ve başvurucunun başvurusunun kabulüne ve başvurucuya manevi tazminat ödenmesine karar vermiştir.

Anayasa Mahkemesi kararı işverenler tarafından çalışanlara tahsis edilen bilgisayar, telefon gibi iletişim araçlarının incelenmesi ve denetlenmesi kriterlerine emsal teşkil etmektedir.

Daha fazla bilgi için lütfen tarafımızla irtibata geçin. Email: [email protected]